Devine Rooi

MERWEVILLE – WES-KAAP – Die grondeisers stap swaar oor die droë grond van Merweville. Vir hulle is die belofte van grondteruggawe niks meer as 'n leë belofte nie. 'n Belofte wat al tien jaar lank in 'n regslabyrint vasgevang is.

Terwyl hulle wag, lag die mense van Leeu-Gamka al die pad bank toe! Hulle het hulle vergoeding gekry, hulle grond teruggeëis, en hulle is klaar met die lang wag. Maar hoekom? Dit voel vir Merweville soos 'n groot vrydagaand-partytjie waar hulle nie genooi is nie.

Die staat het 'n antwoord, maar dit klink soos 'n slegte verskoning. In 2016 het die Konstitusionele Hof gesê die wet wat hulle moes help, is onwettig. Die parlement het glo vergeet om met die mense te praat!

Dit beteken: almal wat hulle eise ná 1998 ingedien het, is nou in die vrieskas. Hulle eise kan "tans nie verwerk word nie." Hulle wag vir antwoorde wat nooit kom nie, terwyl die ouer eise van Leeu-Gamka al lankal afgehandel is.

Die grondeisers se harte is seer. "Ons het alles reg gedoen," sê een van hulle. "Ons het die proses gevolg, ons het ons papiere ingegee. Nou sit ons met niks."

Hulle is nie die enigste nie. Flora, ook 'n begunstigde, vertel sy het al moed verloor. "Ek wag maar vir antwoorde wat seker nooit sal kom nie," sê sy terwyl sy haar hande wriemel. "Die staat se huis is nie in orde nie, want hulle kon die proses lankal opgelos het. Hulle weet mos waar hulle met die grondeise staan."

Die grondeisers stap maar voetjie vir voetjie met die hoop 'n deurbraak sal op die ou end deurbreek. Maar die vraag is wanneer sal dit wees? Wanneer almal al ses voet onder lê?

Hulle vrees dat die tyd besig is om op te raak. "Baie van die oumense wat jare lank gewag het, is al dood," sê een van hulle. "Gaan ons en ons kinders dieselfde lot tref? Sal ons ooit geregtigheid sien?"

Die staat praat van 'n "gratis" proses en waarsku teen omkopery. Maar wat help dit as mense se siele elke dag sterf terwyl hulle kyk hoe ander hulle vergoeding kry? Vir die gemeenskap van Merweville voel dit asof die belofte van 'n beter toekoms 'n leuen was. En die wag vir geregtigheid duur voort.